Journalist en schrijver Brigitte de Swart is druk met de afronding van haar tweede roman die in oktober verschijnt. Een gesprek aan de eettafel in haar huis in het hart van de Muntel. “Ik wilde hier heel graag wonen.”
door Petra Dircks
De begroeting is allerhartelijkst, vooral omdat hond Daan buiten zichzelf is van vreugde en direct een speeltje komt brengen. Deze tienjarige eist eerst alle aandacht op. Maar baasje Brigitte de Swart is vandaag toch echt de reden van dit bezoek. In haar woning in de Muntel legt ze momenteel de hand aan de afronding van haar tweede roman, het verhaal over fotografe Emmy Andriesse (1914 – 1953). Een vrouw die in Amsterdam onder meer tijdens het laatste jaar van de bezetting in 1944 – 1945 met gevaar voor eigen leven foto’s nam van het openbare leven. Dat was verboden door de Duitsers op straffe van deportatie. Toch wilde Andriesse, en met haar een club fotografen, per se de ontberingen van die tijd (lees: hongerwinter) vastleggen.
Zoeken
Een beladen leven, moeilijke tijden, een zwaar verhaal. Brigitte de Swart heeft zich er de afgelopen vier jaar in vastgebeten en het vormgegeven in een roman. Terwijl ze daarvoor eigenlijk niets van haar hoofdpersoon wist. Na het verschijnen van haar eerste roman Omdat de muze (zie kader) smaakte het romanschrijven naar meer. Ging dat boek over een ver familielid waarvan ze het onderwerp in de schoot geworpen kreeg. Nu moest ze het onderwerp zoeken’. “Ik wilde opnieuw een sterke, creatieve vrouw centraal stellen, die in haar periode het verschil heeft gemaakt. Zo stuitte ik op Emmy Andriesse. Er was wel over haar geschreven en toen ik dat las, wist ik meteen dat ik met haar verder wilde”, vertelt ze terwijl ze koffie met koek en chocolade op tafel zet.
Andere tijd
Het wordt weer een historische roman gebaseerd op feiten. “Ik houd ervan dat een verhaal zich in een andere tijd afspeelt, daar kan ik me dan helemaal in verdiepen, dat vind ik heel interessant. De feiten geven mij houvast bij het schrijven. Daar omheen kan ik dan zelf dingen verzinnen, zoals gesprekken die ze voerde, welke ontwikkeling ze doormaakte. Zaak is Emmy recht te doen, dus binnen de context van de Tweede Wereldoorlog moet alles wel kloppen. Maar het door mij gecomponeerde verhaal over haar, dat moet de lezer boeien.”
Naast heel veel research verrichten, is schrijven vooral stug doorwerken. Naast haar werk als freelancejournalist en tekstschrijver, vormt de roman een parallelle wereld. Dat verhaal speelt al jaren vrijwel dagelijks door haar hoofd. Om te zorgen dat dat werk doorgaat, is vrijdag ‘boekendag’. In haar sfeervolle werkkamer achter in het huis, (“daar is het heerlijk stil”) of aan de grote eettafel (“daar heb ik de ruimte om fotoboeken uit te stallen”) vormt zich dan de roman. Zelf ziet ze het niet als werken. “Boeken schrijven is het allerliefste wat ik doe.”
Contract
Om haar gloedvolle wens te debuteren met een roman bewaarheid te zien worden, trok ze jaren terug de stoute schoenen aan. Meerdere uitgevers kregen de eerste versie van het manuscript over Sara de Swart. Uiteraard kreeg Brigitte afwijzingen. Maar daar waren ineens toch drie uitgeverijen die het zagen zitten, waaronder Anbo|Anthos uitgevers. Die bood haar een contract voor twee romans. Nou, dat was niet tegen dovemans oren gezegd. Aan Omdat de muze werkte Brigitte vijf jaar. Ze vertoefde zelfs drie maanden in een huisje in Italië om zich volledig aan het schrijven van de roman te wijden.
Niet dat ze de Muntel wilde ontvluchten, integendeel. Toen ze na jaren in Amersfoort gewoond te hebben terugverlangde naar Den Bosch, moest het de Muntel worden. “Ik vind de wijk geweldig mooi, sfeervol en met veel diversiteit. Het is er gemoedelijk en er zit veel creativiteit. Toen ik dit huis bekeek met zijn authentieke elementen was ik verkocht. Gelukkig kon ik het bemachtigen. Daan en ik voelen ons hier ontzettend thuis.”
De viervoeter spitst haar oren als haar naam valt. Tijd voor aandacht. Samen op de foto, want voor Brigitte is Daan enorm belangrijk. Lekker erop uit voor de dagelijkse wandelingen, lichaamsbeweging, even het hoofd leegmaken en wie weet, valt tijdens een Muntelrondje een mooie plotwending in.
En wat nu als in het najaar de tweede roman in de boekhandel ligt? “O, dan zoek ik een nieuw onderwerp, want ik wil romans blijven schrijven.”
Over Brigitte de Swart
Brigitte de Swart (55) woont zeven jaar in de Muntel. Zij werkte onder meer als chef-redacteur voor Wegener weekbladen. Ze is momenteel freelance tekstschrijver en heeft haar eigen tekstbureau, SWARTOPWIT. Ook geeft Brigitte regelmatig schrijftrainingen onder meer voor Huis73. In Perron-3 interviewde ze bekroond schrijver Murat Isik. Vorig jaar was ze op uitnodiging lid van de literatuur-commissie die het provinciebestuur adviseert over subsidie voor amateurkunst. In 2021 publiceerde zij haar eerste roman Omdat de muze. Zij legt momenteel de laatste hand aan haar tweede roman die in oktober verschijnt.
